مهم ترین نکته تربیتی که در قرآن کریم از داستان ابلیس و آفرینش آدم استفاده میشود سقوط وحشتناک ابلیس از آن مقام والائی که داشت به خاطر کبر و غرور بود! همانگونه که میدانیم ابلیس از فرشتگان نبود (ایه 50 سوره کهف) ولی انچنان ارتقاءمقام در سایه اطاعت از خدا وند متعال پیدا کرده بود که در صفوف فرشتگان قرار داشت اما همه این مقامات را به خاطر یک لحظه غرور از دست داد و انچنان گرفتار تعصب و خود پرستی شد که حتی قصد توبه نیز نکردو همچنان در جاده لجاجت ثابت قدم ماندکه تصمیم گرفت مسئولیت شرکت در ظلم همه ظالمان و گنهکاران از فرزندان ادم را به عنوان یک وسوسه گر بپذیرد. این است نتیجه غرور و خود خواهی!
امام سجاد علیه اسلام میفرمایند: " گناهان شعب و سر چشمه هائی دارند، اولین سر چشمه گناه و معصیت پروردگار «تکبر» است که گناه ابلیس بودو به خاطر آن از انجام فرمان خدا امتناع کردو تکبر ورزید و از کافران شد، و سپس «حرص» بود که سر چشمه گناه (ترک اولی) از ناحیه ادم و حوا شد...سپس «حسد» بود که سر چشمه گناه فرزندش قابیل گردید و نسبت به برادر حسد ورزیدو او را به قتل رساند(سفینة البحار)
در حدیث جالبی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم آمده که روزی ایشان از کوچه ای عبور میکردند جمعیتی از مردم را دیدند که جائی جمع شده اند، از علت آن سئوال کردند ، عرض کردند دیوانه ای است که اعمال جنون آمیز و خنده آورش مردم را متوجه خود کرده، ایشان مردم را متوجه خود ساختهو فرمودند:" میخواهید دیوانه واقعی را به شما معرفی کنم؟"همه با تمام وجود گوش میدادند. حضرت فرمودند:" کسی که با تکبر و غرور راه می رود و پیوسته به دو طرف خود نگاه میکند،پهلوهای خود را با شانه های خود حرکت میدهد،کسی که مردم به خیر او امید ندارند و از شر او در امان نیستند،دیوانه واقعی اوست اما این فرد فقط یک بیمار است."
در طول تاریخ انسان های زیادی بوده اند که وقتی سوار بر مرکب غرور و تکبر شده اند، دنیائی را به خاک و خون کشیده اند!
"و لا تمش فی الارض مرحا انک لن تخرق الارض و لن تبلغ الجبال طولا"(اسرا/ ایه 37)
